Drętwienie ręki - najczęstsze przyczyny

Drętwienie dłoni lub całej ręki może świadczyć o poważnym problemie. Często niestałe uczucie mrowienia ręki, części palców lub całej kończyny górnej może być początkiem m.in.: zespołu cieśni nadgarstka lub dyskopatii kręgosłupa szyjnego.  W tym artykule opiszę najczęstsze schorzenia, które mogą być odpowiedzialne za tego typu dolegliwości. Artykuł ten w żadnym stopniu nie zastąpi profesjonalnej porady fizjoterapeutycznej lub lekarskiej. W przypadku zaobserwowania podobnych objawów polecam jak najszybciej udać się do zaufanego specjalisty. 

Najczęstsze miejsca odpowiedzialne za drętwienie (parestezje) ręki lub kończyny górnej:

• odcinek szyjny - dyskopatia na poziomie C5-C6 z uciskiem korzenia C6,
• odcinek szyjny - dyskopatia na poziomie C6-C7 z uciskiem korzenia C7,
• nadgarstek - Zespół cieśni nadgarstka,
• łokieć - Zespół rowka nerwu łokciowego,
• nadgarstek - Zespół kanału Guyona,
• okolica obręczy barkowej - Zespół górnego otworu klatki piersiowej.

Dyskopatia odcinka szyjnego

Uszkodzenie krążka międzykręgowego w odcinku szyjnym jest dość często spotykane u osób w średnim wieku. Większość uszkodzeń "dysku" nie daje praktycznie żadnych objawów. Problem powstaje wtedy gdy uszkodzony krążek międzykręgowy uciska jeden z korzeni nerwowych. Uszkodzenia krążka w odcinku szyjnym najczęściej dotyczą poziomu C5-C6 z uciskiem korzenia C6 oraz C6-C7 z uciskiem korzenia C7. Inne korzenie rzadziej ulegają kompresji.

ryc. 1. Objawy ucisku korzenia C6 po lewej, C7 po środku (najczęstsze przypadki) oraz C8 po prawej.

Objawy:

• ruchy głową (odcinkiem szyjnym) nasilają dolegliwości, które promieniują do kończyny górnej lub jej części np. dłoni lub palców,
• dolegliwości często nasilają się w nocy przez złe ułożenie odcinka szyjnego,
• w przypadku gdy ból lub drętwienie promieniuje na prawą kończynę górną ruchy zgięcia głowy w prawo oraz rotacji w prawo będą nasilać dolegliwości,
• ból często promieniuje pod łopatkę po tej samej stronie co objawy kończyny górnej,
• ruchy głowy w przeciwnym kierunku do występowania objawów raczej nie będą zwiększać dolegliwości,
• dość często czynny zakres ruchu odcinka szyjnego jest zmniejszony w kierunku bólu,
• obszar występowania drętwienia lub bólu na poziomie C5-C6 z uciskiem korzenia C6 lokalizuje się po promieniowej części kończyny górnej i może promieniować do kciuka i palca serdecznego,
• obszar występowania drętwienia lub bólu na poziomie C6-C7 z uciskiem korzenia C7 lokalizuje się na grzbietowo-bocznej części ramienia, środkowej części przedramienia oraz palców wskazującego, środkowego oraz części palca serdecznego,
• w przypadku silnego ucisku może dojść do osłabienia siły mięśniowej kończyny górnej,
• objawy mogą się mieszać i pochodzić z więcej niż jednego korzenia.

Zespół cieśni nadgarstka

Jedna z najczęstszych chorób nerwów obwodowych kończyny górnej, którą określa się mianem neuropatii. Schorzenie to polega na ucisku nerwu pośrodkowego w jego dystalnej części w kanale nadgarstka (nadgarstek). Zespół cieśni nadgarstka nazywany jest również "zespołem kanału nadgarstka". Więcej na temat zespołu cieśni nadgarstka znajdziecie w linku poniżej.http://fizjoterapiakonstancin.pl/ciesn-nadgarstka-co-robic/

ryc. 2. Objawy ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka.

 Objawy:

• zespół cieśni nadgarstka charakteryzuje się drętwieniem palców: kciuka, wskazującego, środkowego oraz promieniowej część palca serdecznego (najczęściej),
• drętwieniu może ulec również promieniowa część dłoni,
• objawy najczęściej występują w nocy gdzie wybudza nas uczucie "zdrętwiałej dłoni",
• po przebudzeniu może wystąpić chwilowy niedowład ręki, który przechodzi po potrząśnięciu całą kończyną górną,
• nasilenie dolegliwości związane jest z czynnościami powodującymi zgięcie dłoniowe lub grzbietowe nadgarstka np. jazda na rowerze, obsługa myszki lub klawiatury,
• może pojawiać się poranna sztywność i drętwienie ręki,
• objawy często powstają przy czynnościach manualnych angażujących nadgarstki natomiast znikają po ich zaprzestaniu,
• w początkowym stadium choroby objawy znikają po potrząśnięciu ręką jednak w późniejszych stadiach objawy przybierają charakter stały,
• objawy zespołu cieśni nadgarstka często występują u: kobiet w ciąży lub u osób z cukrzycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów lub dną moczanową,
• w późniejszych stadiach choroby objawy nasilają się i w konsekwencji może dojść do znacznego niedowładu ręki.

Zespół rowka nerwu łokciowego

Jest to druga co do częstości występowania neuropatia kończyny górnej po zespole cieśni nadgarstka. Określa się ją jako zespół chorobowy wywołany uciskiem nerwu łokciowego, który zaburza jego przewodnictwo nerwowe w kanale łokciowym (tylno-przyśrodkowa część stawu łokciowego).

ryc. 3. Obszar objawów ucisku nerwu łokciowego w kanale łokciowym.

Objawy:

• najczęstszymi i pierwszymi objawami jest drętwienie, które występuję głównie w nocy,
• objawy dotyczą palca małego, łokciowej części palca serdecznego oraz łokciowej części przedramienia,
• objawy nasilają się podczas utrzymywania łokcia w zgięciu: najczęściej podczas snu ale również: czytaniu książki, jazdy samochodem czy opieraniu się na łokciach,
• im większe zgięcie łokcia tym dolegliwości szybciej się nasilają,
• potrząśnięcie ręką oraz wyprostowanie łokcia niweluje objawy w początkowym stadium, w późniejszych stadiach objawy przybierają postać stałą,
• w późnym stadium choroby może dojść do utraty niektórych czynności chwytnych dłoni.

Zespół kanału Guyona

Usidlenie nerwu łokciowego może nastąpić na poziomie nadgarstka w kanale Guyona. Struktura ta leży po łokciowej części nadgarstka i utworzona jest przez kość haczykowatą, kość grochowatą oraz więzadło poprzeczne (troczek zginaczy). Schorzenie to jest jedną z neuropatii obwodowych kończyny górnej.

ryc. 4. Objawy ucisku nerwu łokciowego w kanale Guyona oznaczone zielonym kolorem.

Objawy:

• drętwienie dotyczy dłoniowej powierzchni skóry palca małego, łokciowej części palca serdecznego oraz łokciowej części dłoni,
• zachowanie prawidłowego czucia po stronie grzbietowej dłoni oraz palców serdecznego i małego,
• pierwsze objawy występują najczęściej w nocy,
• ruchy i obciążenia nadgarstka mogą prowokować objawy np: opieranie się na lasce, jazda rowerem czy dźwiganie ciężarów,
• w początkowej fazie zespołu kanału Guyona potrząśnięcie ręką znosi objawy,
• w bardziej zaawansowanych stadiach choroby może dojść do utraty niektórych funkcji motorycznych dłoni np: przywiedzenia kciuka oraz przywiedzenia i odwiedzenia reszty palców,
• mały palec może być w ciągłym odwiedzeniu co może być kłopotliwe podczas wkładania ręki do kieszeni - późne stadium choroby.

Zespół górnego otworu klatki piersiowej

To schorzenie spowodowane jest uciskiem anatomicznych struktur nerwowych lub naczyniowych (splot ramienny, tętnica lub żyła podobojczykowa), które przechodzą przez górny otwór klatki piersiowej. Granice otworu wyznaczają: obojczyk, pierwsze żebro oraz łopatka. Zespół górnego otworu klatki piersiowej częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn (stosunek 4:1).Objawy:

• chorzy najczęściej skarżą się na dolegliwości bólowe  kręgosłupa szyjnego, obręczy barkowej oraz drętwienia i mrowienia ramienia, przedramienia oraz ręki,
• objawy takie jak zaniki mięśniowe oraz niedowłady przytrafiają się rzadziej,
• czynności wymagające uniesienia kończyn górnych ponad poziom głowy zazwyczaj nasilają objawy,
• dolegliwości dość często spotykane są u osób z obniżeniem obręczy barkowej (postawa zmęczeniowa), głową wysuniętą w przód oraz protrakcją łopatek,
• drętwienie i mrowienie w obrębie dłoni najczęściej dotyczy palca małego i serdecznego,
• tętno na tętnicy promieniowej, chorej kończyny górnej może być osłabione w porównaniu ze zdrową kończyną,
• mogą pojawiać się purpurowo-czerwone zabarwienia kończyn górnych oraz ich obrzęki,
• objawy często są nie jednoznaczne i zmienne.