Jak zadbać o to, aby dziecko nie miało problemów z kręgosłupem w przyszłości?
Holistic Rehab – Rehabilitacja dzieci Konstancin-Jeziorna
Problemy z kręgosłupem u dzieci nie pojawiają się nagle. To proces, który trwa miesiącami i latami, dlatego tak ważne jest, aby rodzice w Konstancinie-Jeziornie mieli świadomość, jak już dziś wspierać prawidłowy rozwój dziecka. W gabinecie Holistic Rehab widzimy, jak ogromne znaczenie mają pierwsze lata życia i jak bardzo wczesne nawyki warunkują zdrowy kręgosłup w przyszłości.
1. Wczesne dzieciństwo – rodzic widzi to, czego dziecko nie czuje
Dzieci nie kontrolują jeszcze świadomie swojej postawy. Nie wiedzą, że się garbią ani że wysuwają głowę do przodu podczas zabawy. Dlatego to rodzic zwykle jako pierwszy zauważa:
garbienie się w trakcie zabawy,
oglądanie bajek z głową wysuniętą do przodu,
siedzenie bez oparcia z kręgosłupem wygiętym w literkę C,
korzystanie z telefonu z mocno pochyloną głową.
To pierwsze sygnały, że warto wprowadzić delikatne korekty — zwłaszcza jeśli chcemy uniknąć wad postawy i późniejszej rehabilitacji kręgosłupa. Oczywiście, jeśli takie ułożenie ciała zdarza się sporadycznie, maksymalnie do kilku minut dziennie, nie stanowi to problemu. Kłopot pojawia się wtedy, gdy niewłaściwa pozycja staje się nawykiem. Jak funkcjonujemy na co dzień, tak właśnie „kształtuje się” nasze ciało.
2. Kręgosłup dziecka jest wyjątkowy – i bardziej podatny na przeciążenia
Krążki międzykręgowe dziecka są niezwykle nawodnione – nawet 80–85% wody. To oznacza, że są elastyczne, ale też wrażliwe na długotrwałe zgięcie lub pochylenie.
Najprościej mówiąc:
Krążek międzykręgowy to amortyzator między kręgami – miękka, żelowa poduszka z kolagenu typu II. Żeby był zdrowy, potrzebuje ruchu i wody.
Długie siedzenie przed ekranem, brak ruchu lub garbienie się przez kilka lat to droga do przeciążeń i przyszłych problemów.
3. Telefony, tablety i pierwsze „wdowie garby” u młodych ludzi.
W fizjoterapii w Konstancinie-Jeziornie coraz częściej obserwujemy niepokojące zjawisko: już u dwudziestolatków pojawiają się wady postawy, typu wdowi garb – wypukłość u podstawy szyi, klasyczna konsekwencja długotrwałego korzystania z telefonu.
Najważniejsze zalecenie? Opóźnij wprowadzenie telefonu tak długo, jak to możliwe.
Im później dziecko dostanie smartfona:
tym dłużej utrzyma naturalną, prawidłową postawę,
tym rzadziej będzie się garbić,
tym lepiej będzie rozwijać się jego koordynacja i kontrola ruchu.
Tu nie chodzi o zakazy — chodzi o mądre zarządzanie codziennymi nawykami. Telefon to jedna z najsilniejszych „łatwych nagród”, która ogranicza ruch, sprzyja garbieniu i bardzo szybko utrwala niekorzystne wzorce postawy.
4. A co jeśli telefon już jest i musi być używany?
Wtedy wprowadzamy zasady, które stosujemy również podczas rehabilitacji dzieci w Konstancinie-Jeziornie.
Zasada zdrowego korzystania ze smartfona:
plecy oparte o oparcie,
głowa oparta o zagłówek lub ścianę,
telefon ustawiony mniej więcej na wysokości oczu,
łokcie blisko tułowia.
Takie ustawienie zmniejsza przeciążenia szyi nawet o 20–25 kg. To realna ochrona przed przyszłymi wadami postawy.
Czy da się to wprowadzić? Tak — i jest to jedno z podstawowych zaleceń, które stosujemy u pacjentów z chorobą SCHEUERMANNA u nastolatków czy rwą barkową czy zwiększonym ryzykiem operacji kręgosłupa szyjnego u starszych pacjentów. Po prostu nie ma innej drogi. Oczywiście im starsze dziecko, tym łatwiej będzie wdrożyć tę zasadę na co dzień.
5. Ruch – najlepsza „fizjoterapia profilaktyczna”
Jednym z filarów zdrowego kręgosłupa jest ruch. Krążki międzykręgowe odżywiają się tylko wtedy, gdy dziecko się rusza i zmienia pozycję.
Najlepsze formy aktywności dla przedszkolaków:
zabawa w berka,
chowanie się,
tory przeszkód (kręgosłup pracuję we wszystkich płaszczyznach np. przeskoki, czołganie się, przechodzenie pod krzesłem),
bieganie,
wspinanie,
aktywności na placu zabaw.
6. Dieta wspierająca kręgosłup – mniej cukru, więcej jakości
Kości to nie tylko wapń. To przede wszystkim rusztowanie kolagenowe, w którego skład wchodzą:
kolagen,
wapń,
fosfor,
magnez,
krzem,
bor.
Dlaczego mniej cukru?
Nadmiar cukru sprzyja glikacji, przez co kolagen staje się sztywniejszy i mniej elastyczny. A kręgosłup dziecka potrzebuje właśnie elastycznych, dobrze regenerujących się tkanek. Dodatkowo wysoki poziom cukru zwiększa produkcję wolnych rodników, co nasila mikrostany zapalne.
7. Suplementacja: witamina D3 + K2 MK-7 + bor
Mięśnie u dzieci rosną szybciej niż kości, dlatego odpowiednia suplementacja ma znaczenie.
Jaka jest norma witaminy D i czy można ją przedawkować?
Norma witaminy D to 30–50 ng/ml. Najważniejsze, żeby nie spadać poniżej 30 ng/ml, bo wtedy organizm działa na „niskich obrotach” — odporność, regeneracja i kości od razu na tym cierpią.
Warto też wiedzieć, że bycie w górnej granicy normy, a nawet trochę powyżej, nie oznacza od razu przedawkowania. W praktyce bardzo trudno jest przedawkować witaminę D, zwłaszcza gdy dawki są rozsądne, a suplementacja prowadzona jest regularnie, a nie „zrywami”. Organizm ma duży margines bezpieczeństwa, a toksyczność pojawia się dopiero przy naprawdę ekstremalnych poziomach — zwykle kilkukrotnie wyższych niż te osiągane w normalnej suplementacji.
Prościej mówiąc: 30–50 ng/ml to zdrowy, bezpieczny zakres. Nie dopuścić do niedoboru — to klucz. A górna granica normy? To wciąż bezpieczne rejony.
Witamina K2 MK-7
Witamina K2 MK-7 działa jak „nawigator” dla wapnia. Jej główna rola to kierować wapń dokładnie tam, gdzie jest potrzebny – do kości i zębów – oraz powstrzymywać go przed odkładaniem się w miejscach, gdzie szkodzi, czyli w naczyniach krwionośnych i tkankach miękkich.
Mówiąc prościej:
K2 pomaga budować mocne kości,
zapobiega odkładaniu wapnia w tętnicach,
wspiera zdrowe zęby i prawidłową mineralizację,
działa razem z witaminą D3, która „dostarcza” wapń, a K2 „ustawia go na miejsce”.
Dlatego często mówi się, że D3 i K2 to duet, który działa najlepiej wtedy, gdy występuje razem.
Bor – mały pierwiastek, duży wpływ na kości
Bor to mikroelement, który wspiera przytarczyce i całą gospodarkę mineralną, czyli to, jak organizm zarządza wapniem, magnezem i witaminą D. Dzięki temu pomaga utrzymać zdrowe kości i prawidłową mineralizację.
Najlepsze źródła boru to:
jabłka,
gruszki,
orzechy,
warzywa liściaste.
To składniki, które realnie wspierają zdrowie kości, kręgosłupa i układu ruchu — zwłaszcza u dzieci i nastolatków w okresie intensywnego wzrostu.
I tu ważna uwaga z praktyki: spotkałem się już z przypadkami nastolatków z początkiem osteoporozy. To rzadkość, ale się zdarza — szczególnie gdy jest niski poziom witaminy D, problemy hormonalne lub słaba dieta.
Dlatego jeśli pojawia się problem z mineralizacją kości, warto omówić z lekarzem zbadanie nie tylko witaminę D3, ale również parathormon (PTH). To właśnie PTH pokazuje, jak pracują przytarczyce — a one są „centrum dowodzenia” gospodarki wapniowej. Czasem to właśnie ich nieprawidłowa praca stoi za kruchością kości u młodych osób.
8. Nawyki dla starszych dzieci – ćwiczenie „3 sekundy”
To świetne narzędzie, które polecamy stosujemy w rehabilitacji dzieci w Konstancinie-JEzriornie:
Po kilku tygodniach dziecko wyrabia sobie nawyk prostego siedzenia.
9. Komputer, nauka, granie – jak ustawić stanowisko?
Dla dzieci, które grają lub dużo się uczą:
monitor na wysokości oczu,
krzesło z zagłówkiem,
oddzielna klawiatura,
głowa oparta,
zmiana pozycji co 40 minut.
Do czytania polecamy także pozycję na brzuchu – świetnie wzmacnia i koryguje lordozę.
10. Sen – najważniejszy „fizjoterapeuta nocny”
Minimum 8 godzin, bo podczas snu:
kręgosłup się rozpręża,
dyski nawadniają,
rano jesteśmy wyżsi niż wieczorem.
Sen to naturalna regeneracja.
11. Nawodnienie – absolutny fundament
Krążki międzykręgowe to:
70% wody u dorosłych,
80–85% u dzieci.
Dlatego dziecko powinno pić 30 ml wody na 1 kg masy ciała. Bez tego kręgosłup szybciej się „ubija”.
12. Domowy test na skoliozę
Raz na jakiś czas poproś dziecko o skłon. Jeśli:
jedna łopatka,
żebra,
albo jedna strona lędźwi
wystaje bardziej – skontaktuj się z fizjoterapeutą dziecięcym.
Im wcześniej wykryta skolioza, tym łatwiejsza korekcja.
W zdjęciu powyżej nie widać asymetrycznego uniesienia jednej strony pleców, czyli charakterystycznego wypuklenia, które często pojawia się przy skoliozie. Lewa i prawa strona tułowia układają się na tym samym poziomie, co sugeruje brak widocznych oznak bocznego skrzywienia kręgosłupa. Symetryczny wygląd pleców w skłonie to zazwyczaj pozytywny sygnał, świadczący o prawidłowej postawie i braku rotacji kręgów.
Natomiast gdyby jedna ze stron unosiła się wyraźnie wyżej, w wyniku rotacji kręgów mogłoby dojść do powstania garbu żebrowego lub wału lędźwiowego – objawów, które mogą wskazywać na skoliozę.
13. Wiedza rodziców, którą za kilka lat przekażą dzieciom.
Zanim zaczniemy oczekiwać od dzieci prawidłowej postawy, warto najpierw wprowadzić dobre nawyki u siebie. To, co dziś stanie się naszą codziennością, za kilka czy kilkanaście lat z łatwością przekażemy dzieciom, gdy będą już bardziej świadome. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko problemów wymagających późniejszej rehabilitacji kręgosłupa, takich jak dehydratacja krążków międzykręgowych czy przepuklina krążka międzykręgowego.
1. Krótkie przerwy co 40 minut
Wystarczy zaledwie pięć minut ruchu. Krążki międzykręgowe „odżywiają się” najszybciej w pierwszych trzech minutach aktywności, dlatego regularna zmiana pozycji chroni je przed nadmierną dehydratacją krążków międzykręgowych.
2. Regenerujący sen
W ciągu dnia kręgosłup delikatnie się „kompresuje”, przez co wieczorem jesteśmy nieco niżsi. Minimum osiem godzin snu (a przynajmniej spokojne „doleżenie”) pozwala mu się rozprężyć i odpowiednio nawodnić dyski, co zmniejsza ryzyko zmian prowadzących m.in. do dehydratacji krążka międzykręgowego.
3. Ergonomia w pracy biurowej
monitor ustawiony na wysokości oczu,
osobna klawiatura, praca przy laptopie w dłużęj perspektywnie może nie być dobra.
krzesło z zagłówkiem.
Oprócz krótkich spacerów warto co jakiś czas wykonać ruchy głową we wszystkich kierunkach i unieść ramiona, by rozluźnić odcinek szyjny oraz piersiowy. To proste wsparcie codziennej rehabilitacji kręgosłupa.
4. Jeśli pracujesz stojąc
Pamiętaj, by co jakiś czas usiąść, a w wolnej chwili wykonać krótkie rozciąganie, jeśli nie można w pracy to w domu w wolnej chwili na przykład:
ukłon japoński,
rozciąganie grupy kulszowo-goleniowej.
Takie drobne ćwiczenia poprawiają nawodnienie dysków i zmniejszają ryzyko przeciążeń, które mogą prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak przepuklina krążka międzykręgowego.
Podsumowanie
Zdrowy kręgosłup dziecka to:
✓ mniej telefonu lub jak najpóźniejsze wprowadzenie, ✓ prawidłowa pozycja, jeśli telefon musi być używany, ✓ dużo ruchu, ✓ odpowiednia dieta i suplementacja, ✓ regeneracja, ✓ regularna obserwacja, ✓ wiedza rodziców, która za kilka lat zostanie przekazana dzieciom.
535 251 315
